Hoe mijn visie op gezondheid kantelde

Wie mij volgt, heeft vast m’n vorige twee blogs al gezien: Ervaar je op het moment extra klachten of veranderingen in je reflux? en Hoe je mind je lichaam activeert: Mijn ontdekkingstocht naar de oorzaak van mijn maagklachten.

Een bezoekje aan een Ayurvedische arts was echt een eyeopener. Hij herinnerde me aan iets wat ik diep vanbinnen eigenlijk al wist: beter worden begint met balans. Jij staat centraal, als uniek persoon, met jouw eigen dosha. Toen viel alles echt op z’n plek. Vooral als een dosha de overhand krijgt. Pas toen begreep ik écht waarom mijn lichaam op een gegeven moment zei: dit werkt zo niet meer. Alles wat ik dacht te weten over orthomoleculaire kennis? Dat ging compleet op z’n kop!

Linus Pauling en het ontstaan van de orthomoleculaire visie

De term “orthomoleculair” werd in 1968 geïntroduceerd door Linus Pauling, een briljante wetenschapper en tweevoudig Nobelprijswinnaar. Hij stelde dat optimale gezondheid bereikt kan worden door het juiste gebruik van moleculen die van nature in het lichaam voorkomen — met name vitamines, mineralen en aminozuren.

Hij raakte vooral bekend door zijn controversiële standpunt over megadoseringen vitamine C:

• Verkoudheid? Hoge dosis C.
• Kanker? Hoge dosis C.
• Preventie? Nog meer C.

Hoewel zijn biochemische redeneringen klopten, werd hij door de medische wereld steeds meer weggezet als excentriek. En toch legde hij de basis voor een manier van denken die veel therapeuten, inclusief ikzelf, aanvankelijk omarmden: het lichaam als een biochemische machine die je met de juiste bouwstenen weer laat functioneren.

De kracht van orthomoleculair werken

Orthomoleculaire geneeskunde heeft onmiskenbaar waarde:

• Het maakt voeding weer therapeutisch.
• Het kijkt naar suboptimale waarden, niet alleen naar ziekte.
• Het leert je hoe voeding en suppletie direct invloed hebben op cellulaire processen.
• liefst 3 maaltijden per dag.

Ayurveda vs. Orthomoleculair: De Kernverschillen Hoewel beide benaderingen natuurlijke middelen gebruiken en op preventie gericht zijn, verschillen ze fundamenteel

Korte Geschiedenis van Ayurveda & Verschil met Orthomoleculair.

Ayurveda: Een Korte Reis door de Tijd

Ayurveda, wat "kennis van het leven" betekent (Ayur = leven, Veda = kennis), is één van 's werelds oudste holistische geneeswijzen. Zijn wortels liggen diep in het oude India, zo'n 5000 jaar of meer geleden, verbonden met de Vedische cultuur.

Ayurveda, Chinese geneeskunde, fytotherapie: deze systemen hebben geen “bewijsdrang” nodig gehad, omdat de kennis zich generaties lang gewoon bewezen hééft — in de praktijk, in mensenlevens.

• Vroege Oorsprong: De principes zijn terug te vinden in de Vedische geschriften, vooral de Atharva Veda.
• Klassieke Periode (ca. 800 v.Chr - 1000 n.Chr): Dit was de gouden eeuw. Belangrijke teksten werden opgetekend:
  • Charaka Samhita: Richt zich op interne geneeskunde en de filosofie van Ayurveda.
  • Sushruta Samhita: Legt de nadruk op chirurgie en anatomie (beschrijft zelfs complexe operaties!).
  • Ashtanga Hridayam: Een later, zeer invloedrijk compendium dat kennis samenbrengt.
• Filosofische Basis: Ayurveda rust op het concept van Panchamahabhuta (vijf elementen: aarde, water, vuur, lucht, ether) en hun manifestatie in het lichaam als drie bio-energieën of Dosha's: Vata (beweging), Pitta (transformatie), Kapha (structuur). Gezondheid is een dynamisch evenwicht tussen deze Dosha's, lichaam, geest, zintuigen en ziel.
• Holistische Benadering: Het behandelt nooit alleen een symptoom, maar kijkt altijd naar de hele persoon. Voeding, levensstijl, kruiden, lichaamsbeweging (yoga), reinigingstechnieken (Panchakarma), massage en meditatie zijn allemaal geïntegreerde onderdelen.
• Door de Eeuwen: Ayurveda floreerde in India en verspreidde zich naar omliggende regio's. Hoewel het onderdrukt werd tijdens sommige periodes van kolonisatie, beleeft het wereldwijd een sterke renaissance als complementaire en alternatieve geneeskunde.

Samengevat:

• Ayurveda is een duizenden jaren oud, holistisch levensfilosofie en geneeswijze gericht op het unieke evenwicht van de individuele constitutie (Dosha's) via dieet, kruiden en levensstijl.
• Orthomoleculaire Geneeskunde is een moderne, biochemisch georiënteerde benadering die gezondheid nastreeft door het optimaliseren van de concentraties van lichaamseigen stoffen, vaak met behulp van (hoge doses) supplementen.

Beide hebben hun waarde en kunnen elkaar aanvullen. Ayurveda biedt een breder kader voor levensstijl en balans, terwijl orthomoleculaire geneeskunde een gedetailleerd inzicht kan geven in specifieke biochemische behoeften.

De volledige Ayurvedische uitspraak is:

"Eet wat je lekker vindt, maar eet alleen wat je goed kunt verteren."
("Eat what you like, but eat only what you can digest well.")

Waarom deze wijsheid?

Volgens Ayurveda gaat het niet alleen om wat je graag eet, maar vooral om wat je lichaam effectief kan verwerken (je agni, of spijsverteringsvuur). Zelfs voedzaam of "gezond" eten kan problemen veroorzaken als het niet bij jouw constitutie (dosha) of huidige spijsverteringskracht past.

Belangrijke nuances:

1. Smaak vs. Vertering: Lekker eten stimuleert de spijsvertering, maar als je lichaam het niet kan verwerken, leidt het tot ama (gifstoffen). Zoals bij mij door rauwkost.
2. Individueel verschillend: Wat de één makkelijk verteert (bijv. pittig eten voor een Vata-type), kan voor een ander zwaar zijn (bijv. voor een gevoelige Pitta-spijsvertering).
3. Geen vrijbrief voor junkfood: "Lekker" verwijst hier naar vers, seizoensgebonden en passend bij je dosha, niet naar bewerkt of overmatig eten.

Praktisch advies uit Ayurveda:

• Luister naar je lichaam: Merk op of eten je energie geeft of juist een opgeblazen/vermoeid gevoel.
• Pas je keuzes aan: Als je favoriete eten steeds klachten geeft, kies dan iets anders dat wél goed verteert.
• Eet met aandacht: Kauw grondig, eet in een rustige omgeving en vermijd afleiding.

De essentie? Geniet met verstand — eet wat je blij maakt, maar houd altijd rekening met wat je lichaam nodig heeft. 😊

Want op een dag riep mijn lijf: “Ho, stop, dit werkt zo niet meer!”

Tijdens mijn studie kwam ik al een beetje in aanraking met Ayurveda, en dat sprak me meteen aan. Dus ging ik op zoek en belandde uiteindelijk bij een ayurvedisch arts.

Die arts? Die keek helemaal niet naar mijn bloedwaarden of iets dergelijks. Hij keek naar m’n ogen, tong, pols, huid, spijsvertering, levensstijl, karakter, en m’n verleden. Tijdens een consult van meer dan 3 uur (ja, echt!) legde hij precies uit wat ik diep vanbinnen allang voelde:

“Je Agni is uitgeput. Je vata is oververhit. Je pitta is zo goed als leeg. Je eet te vaak koude gerechten, slaat soms maaltijden over (IF) of eet drie maaltijden per dag. Je bent alles aan het corrigeren, maar je lichaam schreeuwt om zachtheid, regelmaat, kleine porties verspreid over 5-6 keer per dag, en warme maaltijden met zoet, vet en warmte.”

💥 BAM, dat kwam binnen.

Geen lijstje met supplementen of ingewikkelde schema’s. Nee, hij gaf me:

• Een simpel, warm en voedend voedingsadvies.
• Drie soorten kruidenpreparaten in natuurlijke, synergetische vorm.
• Rust. Echte rust.

Ik heb mijn inzichten volledig moeten herzien! Dit betekent zeker niet dat orthomoleculaire voeding geen waarde heeft – in tegendeel, het kan juist enorm waardevol zijn. Maar voor mij persoonlijk blijkt het niet de juiste aanpak te zijn. Het heeft mijn Vata en Pitta uit balans gebracht, wat mijn klachten heeft veroorzaakt of mogelijk oude zelfs verergerd. 

Sinds ik me in 2010 ben gaan verdiepen in voeding, heb ik door de jaren heen wel geleerd dat voeding maatwerk is. Je genetische aanleg speelt hierin een belangrijke rol, net als – vanuit een Ayurvedisch perspectief – je dosha’s. Voor mij is het moment gekomen om een nieuwe weg in te slaan. 

Diep frustrerend: de clash tussen natuurlijke wijsheid en commercieel gedreven wetenschap.

🌱

Wat de natuur geeft...
De natuur biedt ons:

• Planten met compleet samengestelde bioactieve stoffen,
• In een balans die ons lichaam prima aankan,
• Duizenden jaren bewijs dat het werkt en veilig is.

Denk aan Ayurveda, Chinese geneeskunde, fytotherapie... Deze systemen hoefden zichzelf niet continu te bewijzen, want de kennis werkte gewoon. Generaties lang. In de praktijk. Bij echte mensen.

💊 Maar waarom moet er dan aan gesleuteld worden?

Eenvoudig: het draait om geld, macht en patenten.

1. Natuurlijke stoffen kun je niet patenteren.
   
   • Kurkuma? Voor iedereen beschikbaar.
   • Ashwagandha? Geen patent mogelijk.
   • Maar verander één molecuul, en voilà: een octrooi.
2. Farmaceutische bedrijven willen winst.
   
   • Een synthetisch medicijn met een patent? Jackpot.
   • Een kruid uit je tuin? Verdient niks.
   • Dus proberen ze natuurlijke stoffen te kopiëren en claimen.
3. De wetenschap versimpelt de werkelijkheid.
   
   • Eén stof, één effect, één ziektebeeld = meetbaar in een test.
   • Maar ons lichaam en de natuur zijn niet zo simpel.
   • Holistische systemen passen gewoon niet in dat strakke model.

⚖️ Hoe zou het eigenlijk moeten?

Heel simpel: we moeten de kloof overbruggen.

• Reguliere geneeskunde moet erkennen dat kennis uit systemen zoals Ayurveda waardevol is.
• Combineer het beste van twee werelden:
  
  • Westerse diagnostiek, spoedzorg, en acute interventies.
  • Ayurvedische voeding, kruiden, leefstijl en preventie.

Maar zolang winst boven welzijn gaat, blijft die integratie een ver-van-je-bed-show.

🌿 Jij bent de sleutel

Als eclectische orthomoleculair coach met een unieke en eigenzinnige aanpak, kan ik dit vol overtuiging zeggen!

🧘🏽‍♀️ Een laatste gedachte